Mobbing Yasasında Yeni Dönem: Çalışan Hakları ve Psikolojik Tacize Karşı Etkin Mücadele: Son dönemde iş yerlerinde yaşanan olumsuz çalışma koşulları ve psikolojik şiddet vakaları, işçilerin ruhsal sağlığını tehdit eden önemli sorunlar haline gelmişti. Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanan yeni genelge, bu konuda atılan önemli bir adım olarak dikkatleri üzerine topladı. Mobbing yasağı, çalışanların işyerlerinde karşılaştıkları psikolojik tacizlere karşı daha etkili bir koruma sağlamayı hedefliyor. Cumhurbaşkanlığı tarafından yayımlanan bu genelge, iş yerlerinde mobbingin tanımını yapıyor, şikayet yollarını belirliyor ve işverenlere sorumluluk yükleyerek bu tür davranışların önüne geçilmesi için önemli düzenlemeler getiriyor.
Mobbing, işyerinde çalışan bir kişinin sürekli ve sistematik şekilde psikolojik baskılara maruz kalması, aşağılama, hakaret, tehdit ve izolasyon gibi çeşitli olumsuz davranışlara uğraması olarak tanımlanabilir. Bu tür durumlar, yalnızca bireylerin psikolojik sağlığını değil, aynı zamanda verimliliği de olumsuz etkiler. Çalışma hayatında huzurun ve verimliliğin sağlanması, hem ekonomik büyüme hem de toplumsal barış açısından kritik bir öneme sahiptir. Mobbing yasağının getirilmesinin ardında bu temel anlayış yer almaktadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın açıklamalarına göre, işyerlerinde mobbing ile mücadele, sadece bireylerin haklarını korumakla kalmayacak, aynı zamanda toplumun genel refahına da katkı sağlayacaktır.
Yeni yayımlanan mobbing genelgesi, işyerlerinde mobbinge maruz kalan çalışanlara yönelik önemli haklar tanımaktadır. Bu yasal düzenlemeyle, işyerlerinde psikolojik şiddet, taciz ve baskıya uğrayan bireyler için hukuki bir zemin oluşturulmuştur. Yasada belirtilen maddeler, çalışanların psikolojik tacizden korunmasını amaçlamakta ve işverenlerin bu konuda sorumluluklarını net bir şekilde belirlemektedir.
Yasanın temel maddeleri arasında, mobbingin yalnızca psikolojik taciz ve şiddet değil, aynı zamanda bir çalışanın işten ayrılmasına, istifasına ya da işyerinden atılmasına yönelik bir strateji olarak da değerlendirilebileceği vurgulanmaktadır. Bu tür davranışlar, iş yerindeki huzursuzluğun artmasına neden olur ve çalışma ortamını daha da kötüleştirir. Bu nedenle, mobbingin herhangi bir biçimi, belirli bir süre boyunca tekrarlanan ve sistematik hale gelen bir eylem olarak kabul edilir.
Mobbing yasası, psikolojik tacizi daha net tanımlar hale gelmiştir. Yasanın getirdiği en önemli yeniliklerden biri, mobbingin yalnızca işyerinde meydana gelen fiziksel şiddetle sınırlı kalmayıp, psikolojik baskı, aşağılama, dedikodu yapma ve yalnızlaştırma gibi çeşitli yöntemleri de kapsamasıdır. Mobbing, bir çalışanın ruhsal sağlığını tehdit eden, kişilik haklarına ciddi şekilde zarar veren bir davranış biçimi olarak tanımlanır. Bu, hem işyerindeki bireyleri hem de kurumun genel işleyişini olumsuz etkiler.
Mobbing, tek başına her ne kadar yasadışı olmasa da, çalışanı sürekli bir şekilde bu tür davranışlara maruz bırakmak, işyerinde huzuru bozan ve verimliliği engelleyen bir durum haline gelir. Yasanın getirdiği düzenlemelerle, bu tür davranışlar net bir şekilde psikolojik taciz olarak kabul edilmekte ve işyerinin bu konuda önleyici tedbirler alması zorunlu kılınmaktadır. Ayrıca, işyerinde mobbing uygulandığı iddia edilen her durumda, çalışanların kişilik hakları göz önünde bulundurularak, en kısa sürede ve titizlikle inceleme yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Yeni yasa, mobbing mağdurlarına başvuru yolları sunarak, mağdurların sesini duyurabilmesine olanak tanımaktadır. Çalışanlar, yaşadıkları psikolojik taciz vakalarını ALO 170 hattına bildirebilir, aynı zamanda Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dilekçe Komisyonu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gibi çeşitli platformlar üzerinden de şikayetlerini iletebilirler. Şikayetler, hızlı bir şekilde değerlendirilerek, başvurularda bulunan kişilere en geç 30 gün içinde gerekçeli bir yanıt verilmesi zorunludur.
ALO 170 hattı üzerinden yapılan şikayet başvuruları, başvuruyu yapan kişinin çalıştığı sektöre bağlı olarak farklı şekilde değerlendirilecektir. Kamu sektöründeki bir çalışan için mobbing vakası, doğrudan çalıştığı kurum tarafından incelenirken, özel sektördeki çalışanlar için ise İş Teftiş Kurulu devreye girecektir. Bu süreç, şikayet edilen durumların adil bir şekilde ele alınmasını sağlayarak, mağdurlara gerekli korumayı sunmayı amaçlamaktadır.
Mobbing yasası yalnızca çalışanları değil, aynı zamanda işverenleri de sorumluluk altına almaktadır. İşverenler, çalışanlarının ruhsal sağlığını korumak ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmakla yükümlüdürler. Mobbing vakalarının önlenmesi için işverenler, çalışanlarına eşit davranma zorunluluğuna sahiptir ve bu yükümlülük, işyerinde hiçbir ayrımcılığa ve psikolojik tacize izin verilemeyeceği anlamına gelir. Aynı zamanda işverenlerin, çalışanlarının iş güvenliği ve sağlığı konusunda daha fazla hassasiyet göstermeleri gerekmektedir.
İşverenlerin bu yükümlülükleri yerine getirmemesi durumunda, yasal yaptırımlar söz konusu olabilir. Yasa, çalışanların haklarının korunması için işverenlere ciddi sorumluluklar yüklerken, mobbing vakalarının önüne geçilmesi amacıyla işyerlerinde gerekli düzenlemelerin yapılmasını da sağlamaktadır.
