2024 yılının son çeyreğinde, Türkiye’nin otomotiv sektörü için önemli bir düzenleme gündeme geldi. MHP’nin TBMM’ye sunduğu kanun teklifiyle, 25 yaş ve üzeri araç sahiplerine hurda teşviki ve ÖTV muafiyeti sağlanması önerildi. Bu teklif, eski araçların piyasadan çekilmesiyle yerli üretimin teşvik edilmesini ve ithalat bağımlılığının azaltılmasını hedefliyor. Aynı zamanda, çevre kirliliği ve akaryakıt tüketiminin azaltılması amaçlanıyor. Peki, bu düzenleme Meclis’ten geçti mi? Yasalaştı mı? Hangi araçlar bu teşvikten faydalanacak? İşte bu düzenleme hakkında bilmeniz gereken tüm detaylar.
2024’ün son günlerinde, Motorlu Taşıtlar Vergisi (ÖTV) ve hurda araç teşvikiyle ilgili yapılan bu düzenleme, birçok araç sahibinin ilgisini çekti. 25 yaş ve üzerindeki araçların hurdaya çıkarılmasının ardından, bu araçların yerini alacak sıfır otomobiller için daha uygun fiyatların oluşması bekleniyor. Ayrıca, yerli üretim araçları için de ciddi teşvikler sağlanacak. Bu yeni düzenlemenin, sektörde nasıl bir etki yaratacağı merak ediliyor. Detaylar ise hala netleşmiş değil.
Hurda araç teşviki, eski araçların piyasadan çekilmesini sağlayarak yerli üretimi destekleyen bir düzenlemedir. Bu teşvik ile, 25 yaş ve üzeri araçlar hurdaya ayrılacak ve araç sahipleri, yeni ve yerli üretim araçlar alırken bazı avantajlardan faydalanacak. Bu düzenleme, bir yandan çevreye duyarlı bir yaklaşım sunarken diğer yandan yerli otomotiv sektörüne de katkı sağlamayı amaçlıyor. Hem eski araçların çevreye verdiği zararların önüne geçilmesi hem de yerli üretimin arttırılması hedefleniyor.
Hurda araç teşvikinin en önemli sonuçlarından biri, ithalat bağımlılığının azaltılması olacak. Türkiye’de uzun yıllardır otomobil ithalatı, iç piyasadaki araç ihtiyacını karşılamada büyük bir rol oynuyor. Ancak bu düzenleme ile birlikte, 25 yaş ve üzerindeki araçların yollardan çekilmesi, yerli üretim araçlara olan talebi arttıracak. Bu da yerli otomotiv markalarına olan talebi yükseltecek ve Türkiye’nin otomotiv sektörüne daha fazla yatırım yapılmasını teşvik edecektir.
Aynı zamanda, bu düzenleme, yeşil dönüşüm sürecine de katkı sağlayacak. Eski araçlar, daha fazla karbon salınımına neden oldukları için çevre kirliliğine yol açmaktadır. Hurda teşviki sayesinde, eski araçlar yerine daha çevre dostu, düşük emisyon salınımına sahip yeni araçlar piyasada daha fazla yer bulacaktır.
Uzmanlar, bu düzenlemenin yalnızca yerli üretim araçlarını kapsayacağını belirtiyor. Yani, yerli üretim araçlar için daha uygun fiyatlar söz konusu olabilirken, ithal araçlar için bir fiyat düşüşü beklenmiyor. Bunun nedeni, ÖTV muafiyetinin yalnızca yerli üretim araçlar için geçerli olması. Ancak bazı ithal markalar da, rekabetçi ortamda fiyatlarında esneklik sağlayabilir. Bu durumun, tüm otomobil fiyatlarını etkilemesi beklenmese de yerli araçlarda fiyatların aşağı yönlü bir ivme kazanabileceği öngörülüyor.
Hurda teşvik düzenlemesiyle birlikte, eski araçların hurdaya çıkarılması planlanıyor. Ancak uzmanlar, bu teşvikin bazı riskler taşıdığını da belirtiyor. Özellikle, eski araçların fiyatlarında olağan dışı artışlar yaşanabileceği ve bazı kişilerin ticari kazanç amacıyla eski araçları toplayarak hurdaya çıkarmadan satabileceği ihtimali gündemde. Bu durumun önüne geçebilmek için düzenlemelerde suistimalleri engelleyecek tedbirlerin alınması gerektiği vurgulanıyor.
ÖTV muafiyeti düzenlemesi hayata geçerse, sıfır araç satışlarının artması bekleniyor. Ancak uzmanlar, otomobil satışlarını sadece bu düzenlemenin etkilemeyeceğini, ekonomik koşulların da önemli bir etken olduğunu söylüyor. Faiz oranları, döviz kurları ve genel ekonomik durum, araç satışlarının hızını belirleyen ana faktörler arasında yer alacak. 2024 model araç stoklarının azaldığı, 2025 model araç taleplerinin şimdiden arttığı gözlemleniyor. Eğer hurda teşviki yasalaşırsa, geçmiş yıllarda görülen yüksek satış adetlerinin bir kez daha görülmesi olasılığı da bulunuyor.
Şu anda Meclis’te teklif aşamasında olan bu düzenlemenin kabul edilip edilmeyeceği henüz belli değil. Eğer yasa yürürlüğe girerse, 25 yaş ve üzeri araçların hurdaya çıkarılması hızla gerçekleşecek ve yerli üretim araçlar için önemli bir teşvik sağlanacak. Ancak teklifin detayları henüz netleşmediği için uygulamanın kapsamı ve başvuru şartları hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değil.
Hurda araç teşvikinin önemli bir yönü de çevreye sağladığı katkıdır. Eski araçlar, daha fazla karbon salınımına ve enerji israfına yol açarken, yeni nesil araçlar daha verimli motor teknolojileriyle donatılmıştır. Bu durum, hem çevre kirliliğinin azaltılmasını hem de enerji tasarrufunun sağlanmasını destekleyecektir. Ayrıca, bu uygulama ile daha verimli araçların yollarda olması, toplum sağlığı açısından da önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
